Je kent foliumzuur waarschijnlijk als iets dat zwangere vrouwen moeten innemen. Foliumzuur is een synthetische vorm van een vitamine genaamd folaat, ook wel bekend als vitamine B9. Deze vitamine met vele namen is belangrijk voor de ontwikkeling en productie van cellen, vooral tijdens de zwangerschap. In dit artikel alles over waarom foliumzuur kopen op het boodschappenlijstje zou moeten staan van vrouwen die zwanger willen worden of zijn.
Waarom een foliumzuur tekort voorkomen?
Het is van vitaal belang voor de ontwikkeling van de neurale buis van een foetus, de structuur die leidt tot de vorming van de hersenen en het ruggenmerg. De neurale buis ontwikkelt zich al heel vroeg – vier tot zes weken na de zwangerschap. Zonder voldoende foliumzuur zal de neurale buis zich niet goed ontwikkelen, wat kan leiden tot spina bifida, een geboorteafwijking die een reeks fysieke en cognitieve beperkingen kan veroorzaken.
Een tekort aan foliumzuur bij zwangere vrouwen kan schadelijk zijn voor de gezondheid en ontwikkeling van hun baby. Je hebt al heel vroeg in de zwangerschap, of zelfs al voor de zwangerschap, voldoende foliumzuur nodig om een gezonde ontwikkeling te bevorderen.
Zodra veel vrouwen ontdekken dat ze zwanger zijn, kan het te laat zijn. De neurale buis heeft zich al vier tot zes weken na de zwangerschap gevormd. Daarom is het zo belangrijk om al vóór de zwangerschap foliumzuur binnen te krijgen. Je hebt dus idealiter vóór de zwangerschap voldoende foliumzuur nodig om een gezonde ontwikkeling van de foetus te bevorderen.
Foliumzuur en spina bifida
Als de neurale buis niet sluit tijdens de zwangerschap, vormen de wervels die het ruggenmerg beschermen zich niet goed, wat kan leiden tot schade aan het ruggenmerg en de zenuwen die eruit komen als een kind wordt geboren.
Symptomen van spina bifida kunnen variëren van moeite met lopen of functieverlies van armen en benen tot de ernstigste vorm, anencefalie. Bij anencefalie ontwikkelt de helft van de hersenen zich niet, wat leidt tot ernstige cognitieve beperkingen.
Hoewel foliumzuur het risico op spina bifida drastisch vermindert, zijn er nog steeds vormen van spina bifida en hersenontwikkelingsstoornissen die geen verband houden met foliumzuur.
Hoe krijg je voldoende foliumzuur binnen?
Het is belangrijk dat alle vrouwen in de vruchtbare leeftijd (die ongesteld zijn) voldoende foliumzuur binnenkrijgen. Er zijn een paar belangrijke redenen voor deze aanbeveling:
– Zoveel zwangerschappen zijn ongepland.
– De neurale buis ontwikkelt zich vaak voordat een vrouw ongesteld wordt en zich realiseert dat ze zwanger is.
Gelukkig zijn veel verrijkte graanproducten, zoals ontbijtgranen, pasta’s, brood en rijst, verrijkt met foliumzuur. Maar hoewel het eten van voedingsmiddelen verrijkt met foliumzuur goed zijn voor je algehele gezondheid, is het foliumzuur dat je binnenkrijgt via je voeding niet genoeg om het risico te verkleinen dat een foetus een neuraalbuisdefect ontwikkelt.
Eigenlijk vertegenwoordigt foliumzuur uit verrijkte voedingsmiddelen maar ongeveer de helft van het foliumzuur dat je nodig hebt om een open ruggetje te voorkomen. Met de populariteit van koolhydraatarme, graanvrije diëten krijgen veel vrouwen niet veel foliumzuur binnen via hun voeding.
Daarom zouden vrouwen in de vruchtbare leeftijd die geen zwangerschap plannen toch dagelijks een multivitamine met foliumzuur moeten nemen.
Experts zeggen dat als je actief probeert zwanger te worden, je een prenatale vitamine met ten minste 400 microgram foliumzuur moet nemen, samen met ijzer, vitamine D, calcium en andere vitaminen en mineralen die een gezonde ontwikkeling van de baby bevorderen. Je moet, indien mogelijk, één tot drie maanden voor de conceptie beginnen met het innemen van de prenatale vitamine.
Veel prenatale vitamines gebruiken L-methylfolaat in plaats van foliumzuur. De reden hiervoor is dat veel mensen een genetische aanleg hebben waardoor ze foliumzuur niet kunnen omzetten in de actieve vorm in het lichaam, L-methylfolaat. Als je L-methylfolaat op je prenatale vitamines ziet staan, weet dan dat het foliumzuur is.
Wie loopt meer risico op een kind met neurale buisdefect?
Sommige mensen lopen een hoger risico op een kind met een neurale buisdefect. Je loopt een hoger risico als je:
– Geboren bent met een neurale buisdefect
– Een eerder kind met een neurale buisdefect hebt gehad
– Medicijnen gebruikt voor een aanvalsstoornis (sommige medicijnen kunnen het foliumzuurgehalte verlagen)
– Type 1 of Type 2 diabetes hebt vóór de zwangerschap (een hoge bloedsuikerspiegel verstoort een goede celvorming en voortplanting)
– Een absorptiestoornis hebt, zoals coeliakie of een inflammatoire darmstoornis, waarbij je lichaam bepaalde voedingsstoffen niet goed kan opnemen.
Als je een hoger risico loopt, kan het zijn dat je arts wil dat je meer dan de aanbevolen hoeveelheid foliumzuur per dag neemt. Als je arts zegt dat je meer foliumzuur nodig hebt, kies dan voor een puur foliumzuursupplement in plaats van verschillende multivitamines of prenatale vitamines. Prenatale vitamines en multivitamines bevatten andere vitamines en mineralen die schadelijk kunnen zijn voor zwangere vrouwen als je er te veel van neemt.
Kun je te veel foliumzuur binnenkrijgen?
Je kunt te veel foliumzuur binnenkrijgen, maar het is niet per se giftig of gevaarlijk voor je lichaam. De meeste mensen met gezond functionerende nieren zullen het overtollige foliumzuur gewoon uitplassen.
Andere voordelen van foliumzuur voor de gezondheid
Gezondheidsvoordelen van foliumzuur zijn onder andere het verlagen van je risico op hartaandoeningen en beroertes. Foliumzuur is tot slot ook nog goed voor cellen die zich snel delen en groeien, daarom is het ook goed voor de gezondheid van je haar, huid en nagels. Dat voordeel pak je dus ook mooi mee.
